مرحله دوم الگوی اولیه بالاتنه :
حال بعد از اجرای مرحله اول باید مرحله دوم را پیاده می کنیم .
از نقطه 9 به اندازه تیره (کارور) پشت به طرف چپ رفته ، نقطه 10 میشود .
از نقطه 10 به اندازه ۳/۲ گشادی کف حلقه (8.4=2*4.2=3/12.5) به طرف چپ رفته ، نقطه 11 میشود .
از نقطه 11 به اندازه 10-5 سانت برای فاصله انتخابی بین الگوی جلو و پشت به طرف چپ رفته ، نقطه 11A میشود .
(برای باسن های بزرگ بالای 100 سانت بخصوص 120 سانت ، 10 و برای باسن های کوچک 5 سانت) .
از نقطه 11Aبه اندازه 3/1 گشادی کف حلقه به طرف چپ رفته ، نقطه 12 میشود .
از نقطه 12 به اندازه کارور پیش به طرف چپ رفته ، نقطه 13 میشود .
از نقطه 13 به اندازه 10/1 دور سینه به اضافه 0.5 سانت به طرف راست رفته ، نقطه 14 میشود . (10.5=0.5+10)
نقاط به دست آمده را طبق نقشه به طرف بالا و پایین گونیا میکنیم .
مرحله سوم بالاتنه :
از نقطه 1 به اندازه گشادی پشت یقه به طرف چپ رفته نقطه 15 میشود .
از نقطه 15 ، 2 سانت به طرف بالا رفته نقطه 16 می شود .
نقطه 16 را طبق نقشه (پیستوله ) به نقطه 1 وصل میکنیم . (مدل پشت یقه رسم میشود.)
نقطه 17 محل تقاطع خط عمود 10 و افقی 1 را روی شکل مشخص میکنیم . از نقطه 17 ، 1.5 سانت پایین آمده نقطه 18 میشود .
نقطه 16 را با خط صاف به نقطه 18 وصل میکنیم و این خط را 1.5 سانت به طرف چپ امتداد میدهیم نقطه 19 میشود .(سرشانه رسم میشود) . فاصله نقاط 18 تا 10 را نصف کرده 20A میشود . 20A تا 10 را نصف کرده 20 میشود .
هر طرف نقطه 20A را به طرف بالا و پایین به اندازه 7 میلیمتر علامت میزنیم ، از علامتهای زده شده هر کدام 1 سانت به طرف چپ میرویم . از نقطه 20 ، 1.3 سانت به طرف چپ خارج شده نقطه 21 میشود . سپس نقطه 19 را به 1 سانتی اول خارج شده ، 1 سانتی دوم را به 21 و 11 طبق نقشه (پیستوله بزرگ) وصل میکنیم . (حلقه پشت رسم میشود )
فاصله نقاط 20 تا 10 را اندازه زده ، همین مقدار را از نقطه 12 بالا رفته نقطه 22 میشود .
فاصله نقاط 18 تا 10 اندازه زده منهای 2 سانت کرده ، همین مقدار را از 12 بالا رفته نقطه 23 میشود .
نقطه23را به مرکزیت نقطه12به طرف راست پرگاری میکنیم .(یک خط منحنی که علامت فلش داشته باشد پرگاری است . )
نقطه 24 را زیر نقطه 14 در خط کمر مشخص میکنیم .(محل تقاطع خط افقی 3 و14)
از نقطه 24 به اندازه بلندی بالاتنه پیش بالا رفته نقطه 25 میشود .
از نقطه 25 به اندازه بلندی مرکز سینه پایین آمده نقطه 26 می شود .
توجه : سینه های کوچک بالای نقطه 14 ، سینه های بزرگ پایین نقطه 14 قرار میگیرد .
نقطه 25 را به مرکزیت نقطه 26 به طرف راست پرگاری میکنیم .
مرحله چهارم بالاتنه :
از نقطه 23 روی خط پرگاری به اندازه 20/1 دور سینه به طرف راست رفته ، نقطه 27 میشود .
فاصله نقاط 19-16 را اندازه زده منهای 0.5 سانت کرده ، عدد بدست آمده را از نقطه 27 طوری علامت میزنیم که روی خط پرگاری (نقطه 25) نقطه 28 شود . نقطه 28 را با خط صاف به نقطه 27 وصل میکنیم . نقطه 25 را به طرف چپ گونیا کرده نقطه 29 میشود .
از نقطه 29 به اندازه پشت یقه منهای 0.5 سانت به طرف راست رفته نقطه 30 میشود .
از نقطه 29 به اندازه پشت یقه +2-1.5 سانت (1.5 برای لاغرها ، 2 برای چاقها) پایین آمده نقطه 31 میشود . نقطه 29 را با خط چین به نقطه 12 وصل میکنیم .
از نقطه 29 روی خط چین پشت پقه +1-0.5 سانت را اندازه زده نقطه 30A میشود . نقطه 30 را طبق نقشه به نقطه 30A و 31 وصل می کنیم . (طوق گردن رسم میشود )
فاصله نقاط 30-25 را اندازه زده ، همین مقدار را از نقطه 28 روی خط کج به طرف راست رفته نقطه 32 میشود . (این اندازه حتماً روی خط 27-28 علامت زده می شود ) .
نقطه 32 را با خط کش به نقطه 26 وصل میکنیم ، پنس سرشانه جلو رسم میشود .
نقطه 27 را با خط صاف به نقطه 22 وصل کرده این خط را نصف میکنیم ، از علامت زده شده ، 1 سانت به طرف چپ مشخص میکنیم .
نقطه 27 را طبق نقشه به 1 سانتی مشخص شده وصل کرده و از آنجا به 22 و سپس به 11A وصل میکنیم (حلقه جلو رسم میشود )
مرحله پنجم بالاتنه :
فاصله نقاط 32-26 را اندازه زده ، همین مقدار را از نقطه 26 بالا رفته نقطه 33 میشود .
نقطه 33 را به نقطه 30 با خط کش وصل میکنیم . (سرشانه جلو رسم میشود)
نقطه 34 را زیر نقطه 12 ، تقاطع خط کمر و 12 را مشخص میکنیم .
از نقطه 34 به اندازه 4/1 کمر منهای 1 سانت به طرف چپ رفته نقطه 35 میشود .
از نقطه 35 به اندازه 2/1 کمر به اضافه 1 سانت به اضافه فاصله انتخابی به طرف راست رفته ، نقطه 36 میشود .
نقاط 37،38و 39 را روی شکل مشخص میکنیم . (زیر نقطه 13و34) .
از نقطه 39 به اندازه 4/1 کمر به اضافه 1 سانت به طرف چپ رفته نقطه 40 میشود . ( توجه : نقطه40 هرگز از نقطه 38 بیرون نمیرود ، اگر بیرون افتاد همان نقطه 38 را در نظر میگیریم ) .
از نقطه40 به اندازه 2/1 باسن به اضافه 1 سانت به اضافه فاصله انتخابی به طرف راست رفته نقطه 41 میشود . ( نقطه 41 معمولاً از کادر الگو خارج میشود )
مرحله ششم بالاتنه (رسم پنسها) :
فاصله نقاط 37-35 را اندازه زده ، نصف میکنیم . مقدار بدست آمده را دو طرف نقطه 24 علامت زده سپس علامهای زده شده را به نقطه 26 به شکل پنس وصل می کنیم .
فاصله نقاط 40-38 را اندازه زده ، نصف میکنیم . به این اندازه در دو طرف نقطه 42 در خط باسن زیر نقطه 24 علامت می زنیم . علامتهای دو طرف 42 را تا پایین لباس گونیا میکنیم . علامتهای دو طرف 42 را به دو طرف 24 وصل میکنیم ( پنس زیر سینه رسم می شود ) .
فاصله نقاط 36-6 را اندازه زده منهای 2 سانت کرده ، مقدار بدست آمده را به شکل دو عدد پنس در الگوی پشت تقسیم میکنیم به شکلی که پنس بزرگ 0.5-1 سانت از پنس کوچک بیشتر باشد .
برای رسم پنسهای پشت از نقطه 6 به اندازه 3/1 تیره پشت به اضافه 1 سانت به طرف چپ رفته نقطه 43 میشود .
از نقطه 43 به اندازه پهنای بدست آمده برای پنس بزرگ پشت به طرف چپ رفته نقطه 44 میشود .
فاصله نقاط 44-43 را نصف کرده نقطه 45 میشود . از این نقطه 15-13 سانت به طرف بالا و پایین علامت میزنیم و نقاط بدست آمده را به نقاط 43 و 44 وصل میکنیم (پنس بزرگ پشت رسم میشود) .
نقطه 10 را به طرف پایین تا خط باسن گونیا میکنیم نقطه 46 میشود .
نقطه 46 وسط پنس کوچک پشت می باشد . از این نقطه پنسی به ارتفاع 14-12 سانت و پهنای بدست آمده رسم میکنیم.
نقاط 47،49،48 و 50 را روی الگو مشخص میکنیم . (روی خط کمر و باسن) .
از نقاط 47و48 هر کدام 1 سانت بالا رفته و 1سانت داخل الگوهای پشت و جلو علامت می زنیم . نقاط 51و52 بدست میآید.
فاصله نقاط 7-41 را اندازه زده نصف می کنیم ، مقدار بدست آمده را از نقاط 49و50 به طرف فاصله های انتخابی اندازه میزنیم ، نقاط 53 و 54 بدست می آید .
نقاط 53و54 را تا پایین گونیا می کنیم .
نقطه 51 را با خط صاف به 11 وسپس طبق نقشه به 53 وصل میکنیم . خط پهلوی الگوی پشت رسم میشود . نقطه 52 را با خط صاف به 11A و طبق نقشه به 54 وصل میکنیم . خط پهلوی الگوی جلو رسم میشود .
برای اینکه درز شانه 1سانت به طرف جلو لباس متمایل باشد ، از نقطه 16 و 19 هرکدام 1سانت بالا رفته و خط سرشانه جدید برای الگوی پشت رسم میشود . سپس از نقاط 30و33و32و27 هر کدام 1 سانت پایین آمده خط سرشانه جدید برای الگوی پشت رسم میشود .
توجه : برای لباسهایی که پنس سرشانه احتیاج دارند نقطه 20A را به طرف راست با خط چین گونیا می کنیم سپس از نقطه 16 روی سرشانه جدید 5-3 سانت به طرف چپ رفته نقطه 55 میشود .
نقطه 55 را روی خط چین 20A گونیا میکنیم ، نقطه 56 بدست میآید .
نقطه 56 را به علامتهای دو طرف 20A به شکل پنس وصل میکنیم .
نکته : پنسهایی که به یک نقطه ختم میشوند هر کدام را 1.5 سانت کوتاه میکنیم .
خوب حالا مراحل رسم الگو تمام شد . الان باید جاهایی که باید قیچی بشند و دور ریز رو با دقت قیچی کنید و همان طور که می بینید قسمت سمت راست الگوی پشت لباسه و قسمت سمت چپ الگوی جلوی لباسه .
خوب حالا خطهایی که باید قیچی بشند در الگوی پشت به رنگ سبز و در الگوی جلو به رنگ قرمز نشون داده شده که می تونید ببینید :
حال الگوی قیچی شده و ساده شده هر قسمت رو ببینید :
خوب حالا الگوی خام بدست آمده است . در درسهای بعدی طریقه انتقال پنسها را آموزش می دهیم و بعد از آن یقه های مختلف با برشهای مختلف آموزش داده می شود .
اگر طوق گردن جلو و عقب را ۰.۵ سانت گشاد کنیم و همچنین حلقه آستین را از سرشانه ۱ سانت گشاد کنیم ، یه بلوز یقه گرد و حلقه آستین بدست می آید . البته بدون در نظر گرفتن زیپ در پشت یقه یا جادکمه در جلو لباس .
سوزن :
از مهمترین وسایل خیاطی سوزن است که انواع آن به این قرار است :
سوزن دستی :
1- سوزن شارپ : دارای نوک بسیار تیز است و شماره 10و11 آن برای نخ های ابریشمی و پارچه های حریر به کار میرود و شماره های1 به بعد آن برای پارچه های ضخیم به کار می رود . این سوزن دارای طول متوسط است
2- سوزن منجوق دوزی : این نوع سوزن ظریف و دارای طول بلند است و برای پارچه های لطیف استفاده می شود .
3- سوزن بیتوین : این سوزن دارای طول متوسط است و برای پارچه های با ضخامت متوسط و زیاد استفاده می شود .
سوزن مخصوص چرخ خیاطی :
1- سوزن سرسوخته یا سرسیاه : این سوزن برای پارچه هایی است که از طول یا عرض کش می آید و یا پارچه های حریر ، استرچ و کرپ که نرم و لطیف هستند به کار می رود .
2- سوزن دوقلو : برای دوخت همزمان دوردیفه به کار می رود .
3- سوزن ژوردوزی : این سوزن انحنای گرد دارد و برای پارچه های کتانی و ارگانزا برای زیگزاگ و طرح دوزی به کار می رود .
4- سوزن سه گوش : مخصوص پارچه های چرمی و جیر است .
لایی :
لایی انواع مختلف دارد . باید در انتخاب آن دقت کنیم که با ضخامت پارچه و جنس آن با پارچه هماهنگ باشد . هر کدام از آنها مخصوص یک نوع پارچه یا دوخت خاص است .
1- لایی مویی یا سوزنی : این لایی از جنس پشم است و برای کت و پالتوی مردانه به کار می رود .
2- لایی چسب : ساده ترین نوع لایی است که با اتو به لباس می چسبد و ضخامت آن بر اساس جنس پارچه انتخاب می شود .
3- لایی پارچه ارگانزا : این لایی همان پارچه ارگانزا است که در لباسهای ظریف به کار می رود .
انواع لایی چسب :
1- زافیکس : این لایی به هر دو روی پارچه می چسبد و مخصوص لبه های دامن و آستین است .
2- پارچه ای : ازجنس پارچه بوده و مخصوص پارچه های نسبتاً لطیف است و چون ممکن است آب برود بهتر قبل از برش کمی در آب بگذاریم .
3- لایی چسب کاغذی : این لایی مخصوص پارچه های با ضخامت متوسط است و آب نمی رود .
زیپ :
زیپ ممکن است از فلز یا نایلون دنده ای شکل ساخته شده باشد که نوع نایلونی آن انعطاف پذیر تر است .
انواع زیپ :
1- زیپ دامن : این زیپ دارای طول 15-20 سانت است و از قسمت بالا باز می باشد .
2- زیپ مخفی : معمولاً دندانه های آن در پشت زیپ مخفی است و از قسمت روی کار دوخت زیپ پنهان است .
3- زیپ های مجزا : در قسمت انتها از هم جدا می شوند ، برای پالتو ، ژاکت و ... استفاده میشود .
4- زیپ لباس جین : این زیپ فلزی است و دارای دندانه های درشت و محکم است .
5- زیپ روکش مبل و تشک و وسایل منزل : دارای دندانه های درشت و خشن و محکم است .
یادم رفت اول لیست تمام وسایل رو بگم .
لیست کامل از این قراره :
1- قیجی
2- وسایل اندازه گیری مثل سانتی متر ، خط کش و ...
3-سوزن
4- سنجاق
5- جا سنجاقی
6- موم : برای دوام و استحکام بیشتر نخ ، آن را چند بار به موم می کشیم .
7- وسایل علامتگذاری مثل مداد ، صابون ، رولت ، گچ مخصوص ، کاربن مخصوص خیاطی
8- لایی
9- دکمه
10- زیپ
11- فشاری زن پرسی : برای پرس کردن دکمه های فلزی به کافشن ، شلوار یا لباس کودکان استفاده میشود .
12-نخ
13-انگشتانه
14-مانکن
15-گیره مخصوص تهیه نوار اریب
16-قزن قفلی
17-چرخ خیاط
18- اتو
19-پارچه
20- کاغذ الگو
نخ :
انواع مختلف الیاف دوختنی عبارتند از :
1- قرقره نخی مرسریزه : دارای الیاف تابدار است و بیشترین استفاده را در دوخت دارد .
2- قرقره ابریشمی : برای دوخت پارچه های ابریشمی استفاده میشود .
3- قرقره نایلونی : برای دوخت پارچه های با الیاف مصنوعی مثل بشور بپوش که احتیاج به اتو ندارند استفاده میشود .
4- قرقره پلی استر :
5- کش قیطانی : در ضخامت بسیار نازک بافته می شود دارای خاصیت ارتجاعی بسیار است و به ماسوره پیچیده میشود .
6-عمامه نخی : جهت شلال دوزی روی درزها استفاده میشود . باید دوخت بخیه چرخ درشت و سوزن هم باید در اندازه درشت باشد.
7- ابریشم تابیده : برای دوخت جادکنه استفاده میشود و به صورت کلاف کوچک شش لا در بازار موجود است .
8- نخ کوک : نخی است که آهار ندارد و برای کوک استفاده میشود .
حال باید بدانیم چه نوع نخی با چه نوع پارچه و سوزنی متناسب است :
1- پارچه های نازک و ظریف :
نام پارچه | نوع نخ | اندازه سوزن |
کرپ دوشین وال ارگانزا ژورژت تریکو | ابریشم نازک نخ پنبه ای نازک نخ پنبه ای نازک با روکش پلی استر | 9 یا 11 |
۲- پارچه های متوسط :
نام پارچه | نوع نخ | اندازه سوزن |
کتان نخ نخی کبریتی فاستونی ترکو دولا چلوار | ابریشم 50 پنبه ای 50-80 سینیتیک 50-60 پنبه ای با روکش پلی استر | 11 یا 12 |
۳- پارچه های ضخیم :
نام پارچه | نوع نخ | اندازه سوزن |
پشمی گاباردین پارچه روکش دار و رومبلی | ابریشم 50 پنبه ای 40-50 سینیتیک40-50 پنبه ای با روکش پلی استر | 14-16 |
چرخ خیاطی :
چرخ های خیاطی خانگی :
1- چرخ دستی
2- چرخ های همه کاره خانگی
چرخ های خیاطی صنعتی
1- چرخ راسته دوز صنعتی : فقط یک نوع کار با سرعت بالا انجام می دهد .
2- چرخ مادگی دوز : دوخت انواع جادکمه
3- چرخ سردوزی یا پاک دوزی : مخصوص پاکدوزی لبه کار است .
اتو :
انواع وسایل اتو :
1- اتو بخار
2- اتو با فرم منحنی : این اتو ثابت است و قسمتهایی از لباس که منحنی اند را روی آن می کشیم .
3- اتو پرس
4- میز اتو
5- بالشتک های مخصوص اتو:
بالشتک بیضی : برای اتو کردن درزها ، پنس های بالاتنه و فرم دادن به قسمتهایی از لباس به کار می رود .
بالشتک دستی : این بالشتگ روی ژانت سوار می شود .
6- ژانت : برای اتو کردن داخل آستین و مج به کار می رود .
7- پارچه مخصوص اتو کشی
8- چوب مخصوص کوبیدن پارچه
چگونگی اتو کردن لباس :
نحوه اتو کشی کاملاً در دوخت لباس موثر است .
پس از چرخ کردن هر درز باید بلافاصله آنرا اتو کنیم بعد به هم وصل کنیم .
قبل از برش لباس باید پارچه و الگو را به خوبی اتو کنیم که در این حالت باید حرارت بسیار ملایم و بدون بخار باشد .
برای اتو کردن حتما از پارچه رو اتویی باید استفاده کنیم .
اتو کردن درزها و پنس ها :
1- باید بعد از چرخ کردن و قبل از باز کردن درزها روی خط چرخ را اتو کنیم .
2- درزها را با دست دیگر باز کرده و به وسیله نوک اتو خط درز را اتو می کنیم .
3- ممکن است در بعضی از پارچه ها جای درز روی پارچه جا بیاندازد برای جلوگیری از آن هنگام اتو کردن باید کاغذی را برش داده و در زیر ضخامت جادرز قرار دهید و بعد از باز کردن درز ، درزها را بلند کرده و زیر آنرا اتو می کنیم .
1- اتوی درزهای منحنی : درزهای خمیده و منحنی را روی بالشتک بیضی قرار می دهیم ، درزها را چرت می زینم . سژس ۵ سانت ۵ سانت اتو میکنیم .
2- اتوی پنسها : بعد از چرخ کردن پنس ، ابتدا دو طرف آن را روی خطوط چرخ شده اتو می زنیم ، سپس انرا روی بالشتک بیضی قرارداده و به یک سمت خوابانیده و اتو می کنیم . همیشه از سمت عریض تر به سمت نوک آن اتو می کشیم .
3- اگر پارچه ضخیم باشد باید میان پنس را بچینیم ، سپس درز آنرا باز میکنیم پس از قراردادن کاغذ بین درز و پارچه آنرا اتو میکنیم .
4- درز سجاف را قدری به طرف داخل حرکت می دهیم بعد از کوک زدن و قراردادن پارچه رو اتویی آنرا اتو میکنیم .
5- اتوی چینها : هرگز روی ضخامت چین ها را اتو نکنید بلکه نوک اتو را داخل چینها فرو ببرید .